दात का किडतात..?

दात का किडतात..?

जवळजवळ रोजच हा प्रश्न प्रत्येक येणाऱ्या रुग्णांकडून विचारण्यात येत असतो.

दात किडायची सुरुवात

खरंतर दातांची नीट काळजी नाही घेतल्यामुळे आणि दोन वेळेस व्यवस्थित दात स्वच्छ न केल्यामुळे दात किडण्याचे प्रमाण वाढत आहे. वेळी-अवेळी खाण्यामुळे सुद्धा दातांवर गोड व चिकट पदार्थ साचून राहतात आणि त्यामुळे दात किडतात.

हेच गोड व चिकट अन्नपदार्थ तोंडातील बॅक्टेरिया च्या संपर्कात येऊन लॅक्‍टिक अॅसिड नावाचं आम्ल तयार करतात. या लॅक्‍टिक अॅसिड मुळे दातांचा वरचा थर, 'एनामल', ची झीज होऊ लागते. दाताला बारीक छिद्रे पडतात. याच छिद्रांमध्ये पुन्हा अन्नकण अडकते आणि लॅक्‍टिक अॅसिड तयार होण्याचे प्रमाण वाढते. हे सूक्ष्म छिद्रे मग खड्ड्यांमध्ये रूपांतरित होतात.

सुरुवातीला ही कीड वरच्यावर असते, त्यामुळे दाताला काहीही त्रास होत नाही. परंतु हीच कीड आतल्या थरापर्यंत गेल्यावर सुरुवातीला थंड-गरम चा त्रास व्हायला लागतो आणि नंतर दात ठणकायला लागतो. काही वेळा दाताला सूजही येऊ शकते.

ही कीड लागण्याचे प्रमाण रात्रीच्यावेळी जास्त असते कारण रात्री झोपल्यानंतर लाळ तयार होण्याची आणि गिळण्याची प्रक्रिया कमी होते.

म्हणजे थोडक्यात सांगायचं झालं तर दाताला कीड लागण्याचा मुख्य कारण दातावर चिटकलेल्या अन्नकण असतात , त्यामुळे कीड वाढते . तर हे थांबवण्यासाठी आपल्याला गरजेचे आहे कि हे अन्नकण दातावर चिटकून राहू नये म्हणजेच लॅक्‍टिक ऍसिड तयार होण्याचं प्रमाण कमी होतं आणि त्यामुळे दाताला छिद्र आणि खड्डे पडत नाही.

पुढील लेखांमध्ये दात किडायला नको म्हणून काय काळजी घ्यायला हवी याबद्दल सविस्तर माहिती घेऊ.

नाशिक मध्ये दातांची तपासणी

-- डॉ राहुल भडागे
९८६०८८४६४८

©Dr.RahulBhadage